Sportmassage lijkt wel alleen voor (semi-)professionele en amateur-sporters bedoeld maar kan feitelijk aan iedereen gegeven worden. Ook mensen met klachten die niet (meer) bij de fysiotherapeut terechtkunnen maar ook bijvoorbeeld rug-, nek of schouderklachten, vaak door een verkeerde werkhouding dan wel intensief computergebruik, kunnen aanleiding zijn om een sportmassage te ondergaan.

Een goede en regelmatige massage kan lichamelijke klachten verminderen dan wel voorkomen. Het bevordert het herstel, voorkomt (sport)blessures en het draagt bij tot een meer effectieve training en een betere sportprestatie.

Specifiek is er de sportmassage in combinatie met blessurepreventie waarbij sporters begeleid kunnen worden voor, tijdens en na het sporten. Zo kunnen er preventieve maatregelen genomen worden die het ontstaan van blessures verminderen of blessures voorkomen. Denk hierbij aan het preventief bandageren en/of bewegings-en trainingsadviezen. Een goede begeleiding maakt dat de sporter na het oplopen van een blessure behandeld kan worden zodat hij of zij spoedig en op verantwoorde wijze de sportuitoefening kan hervatten.

Sportmassage kan op vier momenten toegepast worden:

1. één of enkele dagen na een training of wedstrijd,
2. Voorafgaand aan een sportieve activiteit, waarbij dit onderdeel van de warming-up is,
3. tussendoor, bijvoorbeeld tijdens een toernooi of estafette,
4. direct, als onderdeel van de cooling-down, of binnen enkele uren na een sportieve activiteit.

Vóór het leveren van een prestatie moet het lichaam in de “prestatiestand” gebracht worden. Dit doe je door middel van een warming-up. Een sportmassage kan een warming-up niet vervangen, maar er wel een onderdeel van zijn. De spieren moeten onder meer op de juiste spierspanning worden gebracht en beter doorbloed worden. Deels kan dit met behulp van een sportmassage. Een voorbereidende sportmassage kan door sporters, naast de fysieke voorbereiding, ook gebruikt worden om zich mentaal voor te bereiden op de te leveren sportieve prestatie.

Door training en het leveren van sportieve prestaties loopt het lichaam schade op. Spieren spannen zich tijdens het leveren van prestaties aan, ze leveren kort- of langdurig kracht en ze zijn onderhevig aan rek. Het band- en peesapparaat geleidt bewegingen en vangt krachten op. Met sportmassage wordt het lichaam geholpen bij het herstel zodat het steeds beter kan presteren. Ter info: spierpijn is altijd een teken dat grenzen overschreden zijn en spiervezels kapot zijn gemaakt. Een eenmaal beschadigde spiervezel herstelt nooit meer, voorkom dus spierpijn en bouw trainingen gestaag op!

Na de sportieve activiteit is het doel van de sportmassage tegengesteld: de spieren moeten dan weer tot ontspanning gebracht worden. De sportmasseur past handgrepen, tempo en dosering van de sportmassage toe afhankelijk van het doel en de toestand van de spieren. Het belangrijkste effect is afname van de spierspanning. Hierdoor zal de doorbloeding van het lichaam toenemen en bouwstoffen kunnen aangevoerd worden. Vochtophopingen als gevolg van de training zal beter afgevoerd kunnen worden.

Training en het leveren van sportieve prestaties zijn een voordurende belasting voor het lichaam. Een eenmalige sportmassage kan heel prettig zijn, maar heeft slechts een zeer beperkt effect. Afhankelijk van je mogelijkheden is het aan te raden om je minimaal één keer per twee weken te laten masseren.

Een goede masseur beschikt over ‘Fingerspitzengefühl’, dat zo ontwikkeld kan zijn dat deze in staat is om aan de hand van de toestand van het spierweefsel de vorm van de sporter op dat moment vast te stellen. Zo is het zelfs mogelijk dat een masseur aan de tonus (spanning in de spier), in combinatie met andere symptomen, een overtrainingstoestand op het spoor komt. Mede door massages kan een toestand van overtraining voorkomen worden. Voeg daarbij de gunstige invloed van massage op de prestaties, dan zal het belang van massage duidelijk zijn.

Voorts wordt het tot de taak van de sportmasseur gerekend om sporters met raad en daad terzijde te staan met adviezen over voeding, trainingsaanpak en verzorging van het lichaam. Behalve massages, uitgevoerd voor de training of wedstrijd, zal de sportmasseur juist ook na de training en/of wedstrijd kunnen masseren. Hiermee kan spierstijfheid verminderd of zelfs voorkomen worden. Naarmate de trainingen frequenter worden zal de noodzaak tot massage toenemen, omdat het lichaam minder tijd gegund wordt om te herstellen. Massage kan in dergelijke gevallen het herstelproces versnellen en ondersteunen.